Hòn Đá Lẻ (tọa độ 8°22′51,1″ vĩ độ Bắc – 104°52′43,4″ kinh độ Đông), nằm trong cụm đảo Hòn Khoai, thuộc địa bàn của xã Tân An, H.Ngọc Hiển, Cà Mau và do Đồn biên phòng 700 – Hòn Khoai quản lý.

Nằm ở phía đông nam đảo Hòn Khoai khoảng 7,7 km theo đường chim bay, Hòn Đá Lẻ là quần thể đá đen trơ trọi nổi trên mặt biển, có chiều dài khoảng 125 m, chiều rộng nhất 34 m và cao nhất khoảng 7 m. Phía đầu tây nam nhô lên cao nhất với những phiến đá khô. Phía đông bắc là đá trũng, có 1 hồ nhỏ nằm trong và chìm xuống khi thủy triều lên.

Do nằm gần Hòn Khoai là đảo quân sự, không có dân sinh sống nên không có tàu thuyền chạy từ đất liền ra thường lệ. Muốn lên Hòn Đá Lẻ, chỉ có cách thuê tàu chạy ra từ bờ hoặc đi nhờ các đoàn dân chính đảng ra thăm làm việc với đảo, tàu quân sự chở người ra làm nhiệm vụ…

Được sự cho phép của Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) và Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Cà Mau, mới đây, chỉ huy Đồn Biên phòng Hòn Khoai đã tổ chức tàu BP-19.06.01 và gần 10 bộ đội đưa chúng tôi ra Hòn Đá Lẻ.

Thiếu tá Trịnh Công Tự, phó đồn trưởng BP Hòn Khoai cho biết: “BĐBP liên tục thực hiện tuần tra kiểm soát tại khu vực Hòn Đá Lẻ. Ở đây, chỉ có các làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền và ngư dân đánh bắt thủy hải sản”.

Sau 2 tiếng đồng hồ di chuyển từ cầu cảng phía Tây (bãi đá trứng), vòng qua Tây Nam của đảo Hòn Khoai, qua Hòn Sao… tàu BP-19.06.01 của đồn BP Hòn Khoai mới đưa chúng tôi tới Hòn Đá Lẻ.

Mặc dù thời tiết tốt, mặt biển lặng nhưng do nước ngầm chảy xung quanh rất mạnh nên tàu thả trôi phía ngoài, bộ đội hạ thuyền thúng, cẩn trọng đưa người lên.

Từ giữa đảo lên đầu phía tây nam phải bám vào gờ đá gần chục mét nhô lên như sống lưng khủng long. Bù lại, đầu này có điểm cao bằng phẳng, thuận tiện cho việc tập trung đông người. Phía dưới điểm cao là phiến đá rộng 7 – 8 m², ngư dân thường lên nghỉ ngơi tránh nắng gió.

Thiếu tá Trịnh Công Tự cho biết: Hòn Đá Lẻ là nơi trú ngụ của nhiều loài chim biển. Xung quanh khu vực là thềm đá san hô thoai thoải, tập trung nhiều thủy hải sản nên có hàng chục hộ gia đình ở Rạch Gốc (H.Ngọc Hiển) ra đóng đáy bắt tôm cá và các tàu ghé vào gần tránh gió.

Điều đáng tiếc nhất là trên Hòn Đá Lẻ vẫn chưa được xây dựng mốc cơ sở và mốc định hướng (thuộc Dự án Xây dựng các điểm cơ sở theo đường cơ sở dùng để tính chiều rộng lãnh hải trên vùng biển Việt Nam, của Bộ Tài nguyên và môi trường), như ở 10 điểm cơ sở còn lại. Chính vì chưa dựng mốc cơ sở, nên trên Hòn Đá Lẻ cũng không có vật thể đánh dấu xác định điểm cực Nam trên biển của đất nước Việt Nam.

Nguồn thông tin: https://thanhnien.vn/cac-diem-cuc-viet-nam-ky-5-hon-da-le-cuc-nam-tren-bien-1851476601.htm